Rijk zet flink de rem op het baggeren van de Waddenzee. ’Zandhonger niet verder vergroten’
De rijksoverheid grijpt in bij het baggeren in de Waddenzee en op het IJsselmeer. Vanaf volgend jaar wordt geen zand meer onttrokken bij het vaargeulonderhoud in de Waddenzee, want dat leidt enkel tot extra zandhonger.
Dat antwoordt minister Barbara Visser van infrastructuur en waterstaat op een vraag van VVD-Kamerlid Rudmer Heerema over houdbaarheid van het baggersysteem. De invloed van baggeren op het kwetsbare natuurgebied staat al langer ter discussie. Voor de Waddenvereniging is het inmiddels een belangrijk speerpunt geworden, want door het uitdiepen van vaarwegen en het storten van baggerslib uit de havens is het water vertroebeld geraakt en wordt schade aangericht aan het bodemleven.
Aan de zuidkant van de Afsluitdijk zet minister Visser een rem op het uitbaggeren van de vaargeul tussen Kornwerderzand en Urk. Daar speelt een ander probleem, want door het baggeren dreigt verzilting op te treden. Vanwege het gevreesde vloeien van zout water in het zoete IJsselmeer, zet de bewindsvrouw een - in ieder geval tijdelijke - stop op de werkzaamheden.
Rijkswaterstaat krijgt nu de ruimte om een onderzoek naar de mogelijke verzilting uit te laten voeren.
Verdiepen vaargeulen
Meer definitief is de baggerbeperking in de Waddenzee. Voor het bereikbaar houden van de Waddeneilanden is een bepaalde vaardiepte vereist. Grote veerboten hebben diepgang nodig. Het standpunt van de Waddenvereniging is dat onderhoudsbaggerwerk alleen onder bepaalde voorwaarden en in specifieke periodes van het jaar dient plaats te vinden, met zo min mogelijk vertroebeling en schade aan bodemleven. De club is tegen baggeren voor het verder verdiepen van vaargeulen.
In het Natura 2000-beheerplan is een plafond voor baggerwerk ingesteld; die grens komt naderbij. Minister Visser geeft aan dat in lijn met de Natura 2000 doelstellingen er vanaf volgend jaar geen zand meer wordt onttrokken bij het vaargeulonderhoud. Visser: ’Het in de vaargeulen opgebaggerde zand wordt daarom vanaf 2022 verspreid in de daartoe aangewezen ’verspreidingsvakken’ binnen de Waddenzee.’
4,5 miljoen zand per jaar
Aannemers zoals De Vries & Van der Wiel en de Gebr. Van der Lee schrijven periodiek in op het door Rijkswaterstaat in de markt gezette baggerwerk. Er worden naar gelang de eisen drie methoden van baggeren gebruikt: opzuigen, opwoelen en scheppen met een kraan. Het gaat tot nu toe om indrukwekkende hoeveelheden.
In de hele Waddenzee wordt jaarlijks circa 4,5 miljoen kuub zand gebaggerd. Dat zal flink minder moeten worden.