Vorige week werd er een klapmutsjong geboren op Vlieland. Doorgaans komt deze zeehond alleen voor in de wateren bij IJsland en Groenland en andere delen boven de poolcirkel. Het is dan ook de eerste keer dat een moeder met pup worden gespot in Nederland. Waarschijnlijk is de zwangere klapmuts meegevoerd met de stroming en kwam ze bij Vlieland aan land om te bevallen. Fotograaf Gerard Koster Joenje was erbij om de eerste dagen van de zeehond en haar jong vast te leggen.

De klapmuts kwam vorige week maandag aan land bij de Vliehors, een militair oefenterrein en de grootste zandvlakte van Noord-Europa. Omdat er op dat moment geen oefeningen waren en het terrein niet open was voor publiek, kon de klapmuts hier in alle rust de eerste dagen met haar jong doorbrengen. Al decennialang rijdt zeehondenwachter Willem Stel elke ochtend een inspectieronde over het strand om te speuren naar zeehonden, maar een klapmuts met jong zag hij hier niet eerder.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

een klapmuts, een zeehondsoort, op vlieland
Gerard Koster Joenje

Acht kilo per dag

Om vast te stellen wat voor zeehondensoort het hier betrof, schakelde hij Zeehondencentrum Pieterburen in. Toen duidelijk was dat het ging om een klapmuts werd fotograaf Gerard Koster Joenje, die zelf op Vlieland woont, gevraagd om moeder en kind tijdens de korte zoogperiode vast te leggen. Na de geboorte weegt een klapmuts circa 25 kilo en drinkt hij moedermelk met met een vetpercentage van zestig tot zeventig procent, waardoor het dier maar liefst acht kilo per dag aankomt. Dat moet ook wel, want al na vier dagen verlaat de moeder haar jong. Daarmee is de zoogperiode van de klapmuts de kortste van alle zoogdieren.

Koster Joenje was de enige die enkele uren per dag ter plaatse mocht zijn op het afgesloten defensieterrein. Om de dieren niet te storen, bleef hij op een paar honderd meter afstand en gebruikte hij een telelens. Vijf dagen lang kreeg Koster Joenje de tijd om vanuit de jeep of liggend op de grond de klapmutsen te fotograferen. ‘De intieme band tussen moeder en pup maakte indruk,’ vertelt de fotograaf. ‘Het weer was erg onstuimig, met veel wind en stuifzand. Dat maakte het vertrek van de moeder extra dramatisch.’

Tekst gaat verder onder de fotoreeks.

klapmuts op het strand van vlieland

De pup bleef alleen achter. Toch is de vierdaagse opleiding genoeg om in het wild te kunnen overleven: de jonge klapmuts kan één tot drie weken teren op de moedermelk en daarna is zijn jachtinstinct voldoende ontwikkeld om zijn eigen maaltijd bij elkaar te jagen. Het militaire oefenterrein en het toerisme maken de Vliehors op lange termijn tot een onveilige omgeving voor de pup. Zeehondencentrum Pieterburen besloot daarom om het dier een dag na het vertrek van zijn moeder te verplaatsen en uit te zetten op een plek waar hij ongestoord kan opgroeien.

Feitjes over de klapmuts

  • Klapmutsmannetjes proberen een potentiële partner te imponeren door een rode luchtzak bij hun neus op te blazen. Wanneer ze vechten om een vrouwtje, klappen ze de ballon weer in om te voorkomen dat deze knapt.
  • Klapmutspups hebben een unieke blauwe pels. Het dier wordt actief bejaagd en is tijdens de vier zoogdagen daarom extra kwetsbaar.

Fotograaf Gerard Koster Joenje woont op Vlieland en gaat dagelijks op pad om te fotograferen. Meer van zijn werk vind je op zijn website en Instagram.